Σύγχρονο σύστημα μεταφορών για μια σύγχρονη κοινωνία
Σύγχρονο σύστημα μεταφορών για μια σύγχρονη κοινωνία
Εκτός από τις μαθητικές διαδρομές, τα λεωφορεία Λευκωσίας, ίσως και των άλλων επαρχιών, έχουν πολύ χαμηλή επιβατική κίνηση. Οι πλείστες διαδρομές είναι ζημιογόνες, και όμως πραγματοποιούνται χωρίς κανένας να σκέφτεται το κόστος με το οποίο επιβαρύνεται το δημόσιο αλλά και την απώλεια σημαντικών πόρων για την οικονομία. Η ουσία είναι ότι οι δημόσιες συγκοινωνίες στην Κύπρο δεν εξυπηρετούν τον πληθυσμό και δεν συνεισφέρουν στην οικονομία. Εδώ και πέντε χρόνια, το κράτος επιδοτεί τις δημόσιες συγκοινωνίες για να εξυπηρετούν τις ανάγκες του πληθυσμού. Η επιδότηση ξεκίνησε με €90 εκατομμύρια το 2010 και από τότε μειώνεται σταδιακά, λόγω και της δημοσιονομικής προσαρμογής. Για το 2014 το ποσό η επιδότηση ανέρχεται στα €65 εκατομμύρια περίπου. Τα χρήματα αυτά τα πληρώνει ο φορολογούμενος για να έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιεί τις δημόσιες συγκοινωνίες. Η ειρωνεία όμως είναι ότι ο φορολογούμενος πολίτης πληρώνει, όχι μόνο για τις δημόσιες συγκοινωνίες που δεν τον εξυπηρετούν, αλλά και για να καλύψει τις καθημερινές μεταφορικές ανάγκες της οικογένειας του με δικά του μεταφορικά μέσα. Είναι πραγματικά κρίμα να βλέπει κανείς λεωφορεία να κινούνται χωρίς ή με ελάχιστους επιβάτες, ακόμα και σε ώρες αιχμής. Σε πόλεις του εξωτερικού, που διαθέτουν και μετρό, τα λεωφορεία έχουν πολύ ψηλότερη επιβατική κίνηση, ιδιαίτερα σε ώρες αιχμής. Αξίζει να σημειωθεί επίσης ότι σε πολλές πόλεις του εξωτερικού, τα λεωφορεία είναι φιλικά προς το περιβάλλον και κινούνται είτε με φυσικό αέριο, είτε με ηλεκτρικό. Στην Κύπρο, τα λεωφορεία, όπως και όλα τα μηχανοκίνητα οχήματα, κινούνται ακόμα με πετρέλαιο και βενζίνη. Η Κύπρος είναι ίσως η μόνη χώρα στην Ευρώπη όπου οι δημόσιες συγκοινωνίες δεν εξυπηρετούν τον πολίτη και την οικονομία, αντίθετα την επιβαρύνουν με επιπρόσθετο κόστος το οποίο σπαταλείται άδικα. Για παράδειγμα, εκτός από τους μισθούς των υπαλλήλων, τα χρήματα της επιδότησης φεύγουν για το εξωτερικό (αγορά λεωφορείων, εξαρτήματα, καύσιμα, λάδια κλπ). Το 2009, το κράτος υπέγραψε βιαστικά μια συμφωνία με τις εταιρείες μεταφορών που λειτουργούσαν τότε, με στόχο την παροχή ενός ολοκληρωμένου συστήματος μεταφορών που θα κάλυπτε ολόκληρη την Κύπρο. Ένας από τους στόχους ήταν να έχουν οι υφιστάμενες τότε εταιρείες τον πρώτο λόγο στη διαχείριση του νέου συστήματος μεταφορών. Το κράτος θα επιδοτούσε τις διαδρομές ανά χιλιόμετρο, αρχικά γύρω στα €3. Αντί δηλαδή το κράτος να επιδοτεί την επιβατική κίνηση, επιδοτούσε τα χιλιόμετρα. Με βάση τη συμφωνία, δεν υπήρχε κανένα ουσιαστικό κίνητρο για αύξηση της επιβατικής κίνησης. Η συμφωνία που υπέγραψε το κράτος με τις εταιρείες δημοσίων μεταφορών προνοούσε για τη σταδιακή εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου συστήματος δημοσίων μεταφορών, με στέγαστρα και φωτεινές πινακίδες στις στάσεις λεωφορείων, έντυπη και ηλεκτρονική πληροφόρηση στο επιβατικό κοινό, αναθεώρηση και προσθαφαίρεση διαδρομών ανάλογα με την ζήτηση, κλπ. Πέντε χρόνια μετά, το σύστημα δημοσίων συγκοινωνιών παραμένει όπως έχει ξεκινήσει. Μάταια το Υπουργείο Συγκοινωνιών προσπαθεί να διορθώσει το σύστημα. Η κυβέρνηση ή μάλλον οι φορολογούμενοι, είναι δεσμευμένοι να πληρώνουν το κόστος ενός συστήματος που δεν τον εξυπηρετεί και δεν λειτουργεί προς όφελος της οικονομίας και της κοινωνίας, για ακόμα πέντε χρόνια, μέχρι να λήξει η υφιστάμενη συμφωνία. Όταν θα λήξει η υφιστάμενη συμφωνία, η κυβέρνηση θα πρέπει να προκηρύξει διαγωνισμό