Το πρόβλημα με τα επαγγελματικά σχέδια συντάξεως
Το πρόβλημα με τα επαγγελματικά σχέδια συντάξεως
Ο Γενικός Ελεγκτής εισηγείται τερματισμό των επαγγελματικών σχεδίων συντάξεως για τους αξιωματούχους, βουλευτές, υπουργούς κλπ. Σύμφωνα με το Γενικό Ελεγκτή, από τη στιγμή που το κράτος αποφάσισε να τερματίσει το επαγγελματικό σχέδιο συντάξεων για τους νεοεισερχόμενους, δεν είναι σωστό οι κρατικοί αξιωματούχοι να διατηρούν αυτό το προνόμιο. Είναι γεγονός ότι το επαγγελματικό σχέδιο συντάξεων που απολαμβάνουν οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι εργαζόμενοι στους ημικρατικούς, στους δήμους και στις ανεξάρτητες υπηρεσίες, είναι πλουσιοπάροχο σε σχέση με τις συντάξεις που πληρώνει το Σχέδιο Κοινωνικών Ασφαλίσεων στους συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα. Το γεγονός ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι κρατικοί αξιωματούχοι δεν εισφέρουν για τις συντάξεις τους αποτελεί μια τεράστια στρέβλωση και ταυτόχρονα κοινωνική αδικία. Μέχρι το 2012 το κράτος πρόσφερε επαγγελματική σύνταξη χωρίς εισφορές από τους δικαιούχους. Μετά το 2013 οι υφιστάμενοι δικαιούχοι εισφέρουν 3% από το μισθό τους για την επαγγελματική σύνταξη που ανέρχεται στο μισό του τελευταίου ακάθαρτου μισθού και ένα εφάπαξ φιλοδώρημα που ανέρχεται σε 28 ακάθαρτους μισθούς. Η πραγματική δαπάνη της σύνταξης είναι της τάξης του 35% του μισθολογικού κόστους του εργαζόμενου. Δηλαδή, αν η κυβέρνηση χρηματοδοτούσε τις συντάξεις των εργαζομένων με πραγματικές εισφορές, θα έπρεπε να αποταμιεύει γύρω στο 35% του συνολικού μισθολογικού κόστους. Με τις ρυθμίσεις που έγιναν το 2012, δηλαδή η σύνταξη και το εφάπαξ να υπολογίζονται στη βάση του μέσου μισθού, με βάση όλα χρόνια εργασίας του δικαιούχου, το ποσοστό αυτό μειώθηκε κάπως, αλλά είναι ακόμα ψηλό. Το πρόβλημα με το επαγγελματικό σχέδιο συντάξεων της κυβέρνησης δεν είναι το ψηλό κόστος αλλά το γεγονός ότι ουδείς έχει εισφέρει σε αυτό, ούτε η κυβέρνηση ούτε οι εργαζόμενοι. Ως αποτέλεσμα, οι συντάξεις των δημοσίων υπαλλήλων πληρώνονται από τα χρήματα των σημερινών φορολογούμενων πολιτών και επιχειρήσεων. Αν οι εκάστοτε κυβερνήσεις έκαναν τις πραγματικές εισφορές στο επαγγελματικό συνταξιοδοτικό σχέδιο των υπαλλήλων της όπως έπρεπε και όταν έπρεπε, σήμερα δεν θα υπήρχε κανένα πρόβλημα. Δυστυχώς όμως, οι διάφορες κυβερνήσεις, αξιοποιούσαν τα χρήματα των φορολογουμένων διαφορετικά, και δανείζονταν και από πάνω, φορτώνοντας όλα της τα χρέη και υποχρεώσεις στις επόμενες γενεές. Αυτή η πρακτική είναι κατά τη γνώμη μου «έγκλημα» κατά της κυπριακής κοινωνίας, διότι αποστερεί χρήματα που η κοινωνία χρειάζεται για να χτίσει υποδομές, να προσφέρει περισσότερα στην υγεία, στην εκπαίδευση, στην έρευνα και σε κοινωνικά προγράμματα. Τα επαγγελματικά συνταξιοδοτικά προγράμματα είναι απαραίτητα για τους εργαζόμενους διότι τους στηρίζουν κατά τη συνταξιοδότηση τους, όμως κάποιοι θα πρέπει να εισφέρουν σε αυτά. Η ορθή και δίκαιη πρακτική είναι να εισφέρουν τόσο οι εργαζόμενοι όσο και οι εργοδότες τους. Τα τελευταία χρόνια τα επαγγελματικά σχέδια συντάξεως έχουν μετατραπεί σε ταμεία προνοίας, όπου γίνονται πραγματικές εισφορές από εργοδότες και εργαζομένους. Ο κάθε εργαζόμενος λαμβάνει το ποσό που του αναλογεί όταν συνταξιοδοτείται.
Μάριος Μαυρίδης, οικονομολόγος, βουλευτής Κέρυνειας